کاربراتور | کاربرات چیست و چگونه کار می کند ؟
کاربراتور , قلب یک خودرو برای به حرکت درآمدن است که اگر خراب شود یا نباشد , موتور خودروی شما روشن نخواهد شد .
در خودروهای احتراق داخلی مانند تمامی خودروهای سواری موجود در ایران و جهان ۲ نوع سیستم سوخترسانی به موتور برای ایجاد و تولید قدرت وجود دارد .
یکی از این دو , سیستم سوخت رسانی انژکتوری است که در مقاله پیشین در مورد آن کامل صحبت و بررسی کردیم .
مورد دیگر سیستم سوخترسان کاربراتوری یا کاربرات است که در این مقاله به صورت کاملا فنی مهندسی اما ساده و روان به آن میپردازیم .
پس با گواهیران همراه باشید …
کاربراتور چیست و چگونه کار میکند ؟
کاربراتها سیستمهای سوخترسانی قدیمی هستند که دیگر در کمتر خودرویی مورد استفاده قرار میگیرند . وظیفه اصلی کاربراتور ایجاد فشار قوی و ضعیف به وسیله عبور جریان هوا در درون خود میباشد که به این قانون ” برنولی ” میگویند . در بخش بعد توضیح خواهیم داد که این قانون چیست .
اما کاربراتها به وسیله هوا , سوخت را مکش کرده و به صورت پودری درمیآورند و سپس به داخل موتور ارسال میکنند و زمانی این اتفاق میافتد که سوپاپ هوا یا سوخت باز باشد .
این قطعه را میتوان قطعهای جهت تامین هوا و سوخت برای موتور نامید که در صورت خرابی و یا از کار افتادن بخشی از آن , موتور نیز خاموش خواهد شد .
بیایید ببینیم قانون برنولی چیست و در این قطعه دقیقا چکار میکند ؟
معادله برنولی در کاربرات چیست ؟
معادله و قانون برنولی را پایه و اساس کارایی و طراحی سیستم سوخترسانی کاربراتوری میدانند . بهتر است این گونه برای شما مثال بزنیم :
تصور کنید در حال رانندگی با خودروی خود هستید , یک چاله در وسط راه هست و داخل این چاله یک تکه کاغذ افتاده است .
شما از روی چاله عبور میکنید طوری که چرخهای شما داخل چاله نیافتد , وقتی که با سرعت بسیار زیاد رد می شوید چه اتفاقی میافتد ؟
درست حدس زدید , کاغذ با سرعت بسیار بالایی از چاله خارج میشود و به بیرون چاله منتقل میشود .
قانون برنولی هم دقیقا همین است , یعنی وقتی هوا با سرعت بسیار زیادی از روی چاله سوختی عبور میکند , سوخت را به سمت بالا میکشد و چون جریان هوا به سمت سیلندر است , سوخت را به داخل سیلندر برده و احتراق صورت میگیرد .
پس متوجه شدید که این سیستم چگونه کار میکند . حالا بیایید ببینیم فرق کاربرات با انژکتور در چیست ؟ با ما همراه باشید …
فرق کاربراتور ماشین با انژکتور چیست ؟
همانطور که خواندید در کاربرات ماشین , جریان شدید هوا داخل تونل این قطعه باعث بالا کشیده شدن سوخت میشود اما داستان برای انژکتور کاملا متفاوت است .
در سیستم سوخترسانی انژکتوری , بنزین از طریق سیستم اینجکت درست مانند یک سرنگ در داخل سیلندر ریخته میشود ( به صورت پودری و ستارهای و … ) .
در این حالت هوا نیز به وسیله مکش انژکتور به داخل سیلندر + سوخت منتقل شده و عملیات احتراق را به راحتی انجام میدهد .
چرا میگویند کاربراتور فلوت کرده است ؟
وقتی میگویند کاربرات “فلوت کرده” است . یعنی اینکه داخل محفظه پایینی ( به شکل یک کاسه کوچک ) که محل ذخیره بنزین است , بنزین به مقدار بسیار زیادی جمع شده است . در این حالت بنزین نه به بالا منتقل میشود و نه به عقب بازمیگردد .
در این وضعیت سوخت به صورت لبریز از این قطعه به بیرون میریزد , در این هنگام است که میگویند کاربرات ” فلوت کرده ” .
چگونه میتوانیم کاربرات را تعمیر کنیم ؟
اگر به کاربراتور خودروی خود دقت کرده باشید یک پیچ تنظیم دارد . در حقیقت این پیچ برای تنظیم مقدار سوخت ورودی به کاربراتور است .
در کاربراتور یک دریچه هم میبینید . این دریچه وظیفه تنظیم مقدار هوا و فشار ورودی به موتور را دارد . در زمستان و تابستان باید باز شدن دریچه با هم فرق داشته باشد .
از طرفی باید بگوییم که کاربراتور سیستم پیچدهای ندارد . برای اینکه مطمئن باشید این قطعه را تعمیر کردهاید , بهتر است که این قطعه را کامل در تشت بنزین بشویید . واشرها و اورینگهای مربوطه را هر ۴ ماه یکبار تعویض کنید .
در این صورت است که این قطعه تعمیر و بسیار تمیز شده و در شتاب خودروی شما تاثیر به سزایی خواهد داشت .
کاربراتور بهتر است یا انژکتور ؟
تعمیر کاربراتور راحتتر از انژکتور است , اما انژکتور هر ۸ ماه الی ۱ سال خراب میشود ولی کاربراتور هر ماه نیاز به تنظیم دارد .
سوخت در انژکتور بسیار صحیح , کامل و پودری پاشش شده و عملیات احتراق را به طور کامل انجام میدهد حال آنکه در کاربراتور احتمال خامسوزی بسیار زیاد است .
سوخترسانی انژکتور به مراتب بهتر از کاربراتور است و شک نکنید انژکتور بهترین گزینه برای سوخت است . اما از نظر تعمیر انژکتور سختتر است .
در تمامی موتورسیکلتها کاربرات وجود دارد ؟
بیش از ۴۰% از موتورسیکلتهای موجود در بازار دارای این قطعه هستند و مابقی از انژکتور استفاده میکنند .
کاربرات برای موتورسیکلت یک طراحی بسیار قدیمی است که شما را در فصول به کرات به دردسر میاندازد .
اگر موتور شما کاربراتور دارد باید همیشه دست به آچار باشید و این قطعه را تعمیر و تنظیم کنید .
در موتور های دیزلی کاربرات وجود دارد ؟
در موتورهای سنگین دیزلی که همزمان از ۳ سیستم مرکب سوخترسانی استفاده میکنند , بله وجود داشته که سالهای قبل منسوخ شده است .
اکنون در طراحیهای روز تماما از انژکتور در موتورها استفاده میشود حال آنکه سیستم سوخترسانی دیزل آسیابی و … است که کاربرات دیگر جایی در طراحی مهندسین مکانیک ندارد .