سگ دست چیست و چه کاری انجام میدهد؟
جلوبندی از مهمترین سیستمهای فنی خودرو است که حساسیتهای خاص خود را هم دارد. در واقع به مجموعه سیستم چرخ و سیستم تعلیق خودرو که هر کدام از اجزا و قسمتهای مختلفی برخوردارند جلوبندی گفته میشود. در این میان سیستم فرمان نیز به نوعی جلوبندی را تکمیل میکند. تمام قطعات و بخشهای جلوبندی مربوط به هر یک از این سیستمها هم که باشند به نوعی با یکدیگر در ارتباطند و برعملکرد یکدیگر تاثیر مستقیم دارند. گاهی ممکن است برخی قطعات نیز از اجزای هر دو سیستم جلوبندی محسوب شوند و در هر دو نقشی کلیدی ایفا کنند.
یکی از این قطعات سگ دست یا سگدست است که در کنار شغال دست وظایف خود را در جلوبندی و مجموعه سیستم فرمان و تعلیق انجام میدهد. این دو قطعه که اسامی عجیب و غیر معمولی هم دارند برای تعمیرکاران آشنا و شناخته هستند. اکنون میخواهیم به بررسی این سگ دست و عملکردش بپردازیم. در پایان اشارهای هم به نقش مهم شغال دست شده است.
سگ دست چیست و چه وظایفی دارد؟
سگ دست را میتوان در واقع یکی از اجزای سیستم چرخ خودرو دانست که وزن اتاق و بدنه را به زمین و چرخها منتقل میکند. این قطعه که به نشیمنگاه چرخ نیز معروف است روی محور فرمان که اکسل یا سیبک است نصب میشود و چرخیدن چرخها حول این محور را ممکن میسازد. این قطعه فلزی کوچک و ارزان نقشی محوری در جلوبندی خودرو ایفا میکند. به این ترتیب که مانند یک لولا، نقطه اتصال دیسکهای ترمز، کمک فنرها و اتصالات آنها شده و این قطعات را به هم مرتبط میسازد.هندلینگ راحت خودرو کاملا وابسته به کیفیت عملکرد جلوبندی آن است و سگ دست تقریبا کلیدیترین بخش جلوبندی محسوب میشود که بخشی از اجزای چرخ و سیستم تعلیق روی آن بسته میشود. سگدست را از جنس چدن به روش ریختهگری میسازند. وظایف سگدست به صورت اجمالی به این شرح است:
- نگهداری چرخها
- نقطه تلاقی دیسکهای ترمز، فرمان، توپی و دیگر اتصالات چرخها
- محل اتصالات میل کمک در سیستم تعلیق مکفرسون
- به حرکت درآوردن چرخها در مسیر مورد نظر راننده
- لولایی برای چرخیدن چرخ روی محور فرمان
- وسیلهای برای یاتاقان بندی چرخ حول محورش
سگ دست به وسیله یک پین نسبتا بزرگ روی محور خودرو لولا میشود و به این ترتیب قابلیت حرکت نسبت به آن را پیدا میکند. در این میان دو سر خود سگ دست نیز متحرک است و قابلیت حرکت به چپ و راست را دارد. سگ دست خود توسط کمکها و سیبکها به طبق وصل میشود.
انواع سگ دست
سگ دست برای خودروهای مختلف در اندازههای متفاوت تولید میشود و با توجه به موقعیت قطعاتی که به بازوهای آن متصل میشوند، زوایای این بازوها از یکدیگر نیز ممکن است در مورد خودروهای مختلف تغییر کند. بنابراین هنگام تهیه این قطعه باید با توجه به مدل خودرو اقدام به تهیه آن کرد. اما به غیر از این تفاوت، سگ دست چرخهای جلو با سگدست چرخهای عقب متفاوت است. چرا که سگ دستهای چرخ جلو وظیفه زاویه دادن به آنها را نیز برعهده دارند، اما چرخهای ثابت عقب نیاز به بازوی فرمان پذیر سگ دست ندارند.