باطری خودرو
تفاوت پمپ‌های ترمز تک‌مداره و دو مداره
ژوئن
تفاوت پمپ‌های ترمز تک‌مداره و دو مداره
شاید سئوالی که برای شما پیش بیاید این است که چه فرق‌هایی بین یک پمپ ترمز تک مداره و دو مداره وجود دارد. قاعدتاً سیستم تک‌مداره، ارزان‌تر است و هم برای مصرف‌کننده و هم برای تولیدکننده، بهتر است که از آن استفاده کند. اما نکته بعدی این است که مدل‌های تک‌مداره ایمنی کمتری دارند. به همین دلیل بود که بعد از شکل گرفتن استانداردهای سخت‌گیرانه درباره ایمنی خودرو، این سستم‌ها کنار گذاشته شدند. اما چرا؟ پاسخ چنین است: در سیستم تک‌مداره، از یک سیلندر اصلی تک‌مداری استفاده می‌شود.
نکته این‌جاست که اگر در طول مسیر مدارات، نشتی ایجاد شود، فشار ایجاد شده هیدرولیک در چهار چرخ کاهش پیدا می‌کند. چون اساسا از یک پمپ برای انتقال فشار لازم به این چرخ‌ها استفاده می‌شود. به همین منظور است که مهندسان سیستم دومداره را ساختند. در این صورت اگر نشتی یا هر مشکلی در مدارات ایجاد شود، کماکان یکی از مدارها به کار خودش ادامه داده و دست‌کم فشار هیدرولیک روی دو چرخ جلو یا عقب حفظ خواهد شد. طبیعی است که چنین سیستمی، به ایمنی نزدیک‌تر است.
نکته جالب‌تر این‌که در ماشین‌های گران‌قیمت‌تر و به روزتر، از طرحی موسوم به طرح مثلثی هم استفاده می‌شود. در این صورت اگر مشکلی در یکی از مدارها ایجاد شود، نیروی هیدرولیک موجود در یکی از دو چرخ جلو یا عقب و در کنار آن، در یکی از چرخ‌های مدار از دور خارج شده اعمال می‌شود که در این صورت ایمنی به شدت بالاتر خواهد بود؛ به نسبت یک سیستم دومداره معمولی‌تر.
پمپ ترمز در چند حالت قرار دارد؟
طبیعی است که پمپ ترمز، در دو حالت آزاد یا درگیر قرار داشته باشد. در حالت آزاد، شما کاری با سیستم و سامانه ترمز نداشته و ماشین یا در حالت سکون قرار داشته یا به حرکت خودش ادامه می‌دهد. در این حالت، میله انتقال نیرو در ابتدای کورس خود قرار داشته و هیچ نیرو و فشاری به پمپ ترمز وارد نمی‌شود. پیستون‌های اولیه و ثانویه سیلندر اصلی هم تحت تأثیر نیروی فنرهای برگشت دهنده در ابتدای کورس خود قرار داشته و در نتیجه درگیر نیستند.
اما در حالت ترمزگیری، میله انتقال نیرو به سمت چپ خود حرکت کرده و پیستون‌های اولیه و ثانویه هم درگیر شده و حرکت اتفاق می‌افتد. در نتیجه پمپ ترمز به کار افتاده و روغن و فشار وارده بر آن را وادار به حرکت و انتقال به مدارها و سیلندرهای چرخ‌ها می‌کند.
در حالت بعدی که معروف به حالت آزادسازی ترمز است، پیستون‌های سیلندر اصلی در اثر نیروی فنر و مایع هیدرولیک تحت فشار در لوله‌ها به سمت راست حرکت کرده و سامانه ترمز و پمپ ترمز درگیر می‌شود.
در یک حالت دیگر، ما نشتی در مدار اولیه را داریم. مهندسان طراحی خاصی کرده‌اند تا در این صورت، پیستون اولیه به سمت چپ حرکت کرده و به پیستون ثانویه فشار بیشتر وارد شده و در نتیجه ترمزگیری با تمرکز روی پیستون ثانویه صورت می‌گیرد.
حالت دیگر، نشتی در مدار ثانویه است. در این صورت عملی مثل عمل قبلی اتفاق افتاده و عمل ترمز، با تمرکز روی پیستون اولیه صورت می‌گیرد.
چند نکته دیگر در مورد پمپ ترمز
ـ در ترمزگیری، معمولا سهم چرخ‌های جلو را بیشتر از چرخ‌های عقب در نظر می‌گیرند. چرا که معمولا بسته به میزان ترمز، بخشی از نیروی ترمزگیری چرخ‌های عقب هم به چرخ‌های جلو منتقل می‌شود. مهندسان در طراحی مدارها و سیلندرهای ترمز و … سعی می‌کنند به این امر دقت داشته باشند.
ـ یکی از مهمترین کارکردهای پمپ ترمز را، باید تبدیل نیروی فیزیکی به نیروی هیدرولیکی هم بدانیم. یعنی شما نیروی فیزیکی پا را که به پدال ترمز وارد می‌شود، توسط این سامانه تبدیل به نیروی هیدرولیکی می‌کنید. در غیر این صورت ترمزگیری عملی نشدنی به نظر می‌رسید.
ـ معمولا از یک فشارسنج برای سنجش فشار در این سامانه استفاده می‌شود. متخصصان این فشارسنج را در نقاط مورد نیاز کار می‌گذارند تا ببینند که وضعیت این پمپ و کارکرد آن و فشار وارده در مدارات چگونه است
